14.00-15.30

Konuşmacı: Prof. Dr. Hakan Anameriç

II. Dünya Savaşı sonrasında benzer çapta bir felaketin yaşanmaması amacıyla Avrupa Devletleri ve Amerika Birleşik Devletleri’nin katılımıyla kendi görev ve sorumluluk alanlarıyla ilgili tavsiye kararlar alan uluslararası örgütler kurulmuştur. Sağlık, adalet, bilim, eğitim ve kültür alanlarında faaliyet gösteren bu örgütler, savaştan etkilenen ve kalkınmakta olan ülkelere teknik ve mesleki açıdan da gelişmeyi amaçlayan destekler vermeye başlamışlardır. Özellikle eğitim ve bilim alanında parasal kaynağın yanı sıra uzman insan gücü desteği de üye ülkelerce sağlanmaya çalışılmıştır. UNESCO, WHO, UNICEF, Dünya Bankası gibi örgütler üye ve aday ülkelerin hükümete bağlı kurumları ile sivil toplum kuruluşlarınca da desteklenmiş; ortak programlar, planlar ve stratejiler geliştirmeye çalışmışlardır. 1950’li yıllardan itibaren Türkiye de bu uluslararası örgütlere üye olmuş, yapılan çalışmalara katkılar sunmaya çalışmış, öncelikli alan ve sektörlere uygulanan yardım ve hibelerden yararlanmaya çaba göstermiştir. Türkiye ayrıca ulusal bir politika uyarınca II. Dünya Savaşı öncesi ve sonrasında yurt dışından özellikle yükseköğrenim ve mesleki eğitim programlarından faydalanmak ve kendi insan gücünü oluşturmak amacıyla yabancı eğitmen ve uzman desteği de sağlamıştır. Bunlardan biri de İngiliz mikrofilm ve fotoğraf uzmanı Lucia (Schulz) Moholy’dir. 1950’li yılların başında 2 defa ülkemize gelen Lucia Moholy, başta yüksek öğretim kurumları ve bakanlıklara bağlı kurumlarda dönemin popüler kayıt ve koruma ortamları olan mikrofilm ve fotoğraflar için laboratuvarlar kurmak; sanayi ve akademik dokümantasyon çalışmalarını planlamak amacıyla Türkiye’ye gelmiştir. Bu ziyaretlerinde farklı illerimizdeki anılan türdeki kurumları gezmiş, yetkilileri ile görüşmeler yapmış, eğitim faaliyetlerinde bulunmuş ve laboratuvarlar kurmuştur. Millî Kütüphane, Yüksek Ziraat Enstitüsü, Millî Eğitim Bakanlığı, Hıfzıssıhha Enstitüsü bu laboratuvarların olduğu kurumlar arasındadır. Lucia Moholy bu faaliyetlerini bağlı olduğu birime de düzenli olarak rapor ederek kendi dokümantasyonunu da oluşturmuştur.

Konuşmada, Lucia Moholy’nin hazırlamış olduğu bu raporlar ve yapılan arşiv çalışmasından elde edilen belgelerle  Türkiye’deki faaliyetlerinden bahsedilecektir.