Kütüphane

Merkezin kuruluşundan bugüne Ankara ile ilgili önemli bilgi kaynaklarını derleyerek koleksiyonunu zenginleştiren VEKAM Kütüphanesi, başkent Ankara’nın kent belleği işlevini üstlenmektedir.

10.000’e yaklaşan kaynak sayısı ile VEKAM Kütüphanesi, koleksiyonunda bulunan sözlükler, yıllıklar, almanaklar, ansiklopediler ve rehberlerden oluşan danışma kaynaklarını; ülkemizde ve dünyada yayımlanmış Ankara ile ilgili roman, anı ve biyografi gibi edebî yayınları, Ankara’da görev yapmış yabancı diplomatların anılarını, kent tarihi, kültürü, coğrafi yapısı, ekonomisi ve mimarisi ile ilgili yayınları, seyyahların gezi kitaplarını; Ankara üzerine yapılmış tarihsel ve kültürel araştırmaları içeren bilimsel ve akademik yayınları; yerel yönetimlerin, mesleki birlik ve odaların yayımladığı raporları; yerel ve ulusal çeşitli gazete ve dergileri araştırmacıların hizmetine sunmaktadır.

Kütüphane, Bozyiğit Ailesi tarafından 2006 yılında VEKAM’a bağışlanan Ali Esat Bozyiğit Koleksiyonu ile Anadolu folkloru, halk edebiyatı ve halk kültürü, mizah ve tasavvuf konuları açısından da oldukça zenginleşmiştir.

Arşiv

Merkezin arşivi Vehbi Koç ve Ankara olmak üzere iki ana koleksiyona ayrılmıştır.

Vehbi Koç Koleksiyonu, ülkemizin öncü iş adamı ve sanayicisi merhum Vehbi Koç’un 1938 yılında Ankara’da kurduğu Koç Ticaret A.Ş.’nin faaliyetlerine başladığı ilk döneme ait belgeler ile birlikte Vehbi Koç’a ait fotoğrafların, mektupların, notların, belgesellerin ve şahsi eşyaların da içinde bulunduğu geniş bir koleksiyondur. 1956-1996 yılları arasında Vehbi Koç’un sekreteri tarafından tutulan, Vehbi Koç ve Koç grubu iştiraklerinin gerçekleştirdiği çalışmalar ile ilgili basında çıkan haberlerin yer aldığı kupürler, koleksiyonun önemli kaynakları arasında yer almaktadır.

Çok sayıda tarihi belgeyi içeren Vehbi Koç Koleksiyonu, Cumhuriyet dönemi iktisat tarihi, Ankara’nın ticaret hayatı ve Vehbi Koç hakkında araştırma yapmak isteyenler için vazgeçilmez bir kaynak niteliğindedir.

Ankara Koleksiyonu, çeşitli temalar üzerine yoğunlaşan, şehircilik, mimarlık, toplumsal tarih, kültür tarihi, eğitim tarihi, kent sosyolojisi, antropoloji, iktisat tarihi araştırmaları için önemli bilgiler sunan farklı türlerde materyali barındırmaktadır.

Koleksiyonda 1900’ler öncesinin Ankara’sına ışık tutan nadir Ankara gravürleri ile 1900-1980 arası dönemde kentin mimari, sosyal ve kültürel gelişiminin izlenebileceği fotoğraf ve kartpostallar önemli bir yer tutmaktadır. Kentin tescilli yapılarına ilişkin bilgiler ile fotoğraflarını ve bazı yapıların yer aldığı paftaların çizimlerini içeren Ankara Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri de Ankara Koleksiyonu’nda yer alan önemli çalışmalardan birisidir.

Koleksiyonda yer alan haritalarla, ilkçağlardan itibaren Ankara ve çevresinin idari, siyasi ve coğrafi konumundaki dönüşümü izlenebilmekte, Cumhuriyet döneminde hazırlanan harita, plan ve paftalar ile başkentin planlama süreci takip edilebilmektedir. Ankara belgeleri arasında bulunan Osmanlıca belgeler, kentin Cumhuriyet öncesi döneminin; faturalar, yazışmalar, mektuplar, davetiye, ilan, afiş, belgesel film gibi çok çeşitli doküman türlerinden oluşan materyaller ise Cumhuriyet Dönemi’nin idari, siyasi, sosyal, kültürel ve ekonomik hayatına ışık tutmaktadır.

Ankara Koleksiyonu’nun özgün temalarından birini de VEKAM’ın 2003 yılında Cumhuriyetin kuruluşunun 80. yılında başlattığı “Akılçağı Projesi” kapsamında Eğitim Birliği’nin ilk yıllarını (1924-1940’lar) incelemek üzere derlenen eğitim belgeleri oluşturmaktadır. Arşivde bulunan, Cumhuriyet dönemi eğitimine ışık tutan fotoğraflar, yazışmalar, belgeler, karne ve diplomaların yanı sıra kütüphane koleksiyonunda da ilkokul, ortaokul ve lise müfredat kitaplarından oluşan nadir kaynaklar bulunmaktadır. Modernleşme sürecinde rol oynayan eğitim kurumlarından biri olan Musiki Muallim Mektebi’ne ait (Ankara Devlet Konservatuarı) belgelerin arşive kazandırılmasıyla da eğitim temalı materyal sayısı önemli ölçüde artmıştır.

Arşivde yer alan materyallerin tasnifi, uygun koşullarda muhafazası, sayısallaştırılarak araştırmacıların hizmetine sunulması Kütüphane ve Arşiv biriminin  yürüttüğü çalışmalar arasında yer almaktadır.

Dijitalleştirme Çalışmaları

VEKAM, Koç Üniversitesi Dijital Koleksiyonları bünyesinde yer alan  Ankara temalı dijital koleksiyonları ile araştırmacıların eğitim ve öğretim faaliyetlerini desteklemeyi hedeflemektedir.  Bu hedef doğrultusunda zaman ve mekandan bağımsız bir şekilde kullanıcılar ile arşiv malzemelerini buluşturmak ve her kullanıcıya erişebilmek amacı ile sayısallaştırma faaliyetlerini sürdürmektedir.

Dijital koleksiyonlarımızda yer alan arşiv malzemelerinin sayısallaştırılması aşamasında uluslararası standartlara uygun bir dijitalleştirme işlemi yapmak ve harmanlama protokolüne [Open Archives Initiative Protocol for Metadata Harvesting (OAI-PMH)] uyumluluk sağlamak amacı ile sayısallaştırma işlemleri sırasında takip edilecek yol ve yöntemler, teknik alt yapı ve uygulanacak standartlar önceden belirlenmiştir.  Ayr.bkz

Arşiv Dijitalleştirme Çalışmaları

VEKAM dijitalleştirme işlemini kendi bünyesinde bulunan i2S CopiBook aracılığı ile yürütmektedir.

• Cihaz aracılığı ile A2 boyutuna kadar uyumlu tüm arşiv malzemeleri taranabilmektedir.
  • A2 boyutunu aşan tüm malzemelerin tarama işlemi Koç Üniversitesi Suna Kıraç Kütüphanesinde bulunan Zeutschel tarayıcı ve Canon 5 d Mar IV fotoğraf makinası ile yapılmaktadır.
• Araştırmacıların tarama ihtiyaçlarının karşılanması için ise Cruztek ET16 tarayıcı kullanıma sunulmuştur.
• Sayısallaştırma işlemi 300 dpi çözünürlükte ve TIFF formatında yapılmaktadır.
• Taramalar 3 kopya halinde serverlarda ve disklerde saklanmaktadır.
• 1. Kopya: taramanın ham hali, master kopya
  • TIFF formatında tutulmaktadır.
• 2. Kopya: taramanın düzenlenmiş, rötuş işlemi yapılmış hali
  • TIFF formatında tutulmaktadır.
• 3. Kopya: Kullanım kopyası, dijital koleksiyonlar web sayfasında yer alan görsel malzemeler
  • JPEG formatındadır.